Вырак жамойцкага старасты Станіслава Янавіча наконт зямлі Гедміна (1491)

Гісторыя Беларусі IX-XVIII стагоддзяў. Першакрыніцы.

[1491].IX.03, индикт 10. Крожы. Cтараста Жамойці Станіслаў Янавіч (Кезгайла) перадае Сакшы зямлю вялікакняжацкага чалавека Гедміна, з якой Сакша мае служыць службу як са сваёй вотчыны.

Месцазнаходжанне арыгінала цяпер невядомае. Тэкст быў запісаны прыблізна ў 1543-1547 гг. у рэестры "Записанье листовъ и правъ бояромъ земли Жомойтское, волости Мядикгяльское на земли их належачые и повинности з них, яко мают полънены быти". Рэестр упісаны ў 6-ю кнігу судовых спраў Літоўскай Метрыкі. Цяперашняе месцазнаходжанне і сігнатура гэтай копіі: Расійскі дзяржаўны архіў старажытных актаў у Маскве. Ф. 389 (Літоўская Метрыка). Воп. 1. Кн. 225. Арк. 304 адв. - 305

Публікацыя: Lietuvos Metrika. Knyga Nr. 225 (1528-1547): 6-oji Teismų bylų knyga (XVI a. pabajgos kopija) / Spaudai parengė S. Lazutka, I. Valikonytė ir kt. Vilnius, 1995. P. 271 (дата прапанавана: 1491). Электронная версія зроблена паводле гэтай публікацыі.

Дата: 3 верасня 10 індыкта прыпадае на 1491 г. Станіслаў Янавіч Кезгайла быў жамойцкім старастам з 1486 па 1527 гг.

      Горностаева справа. Уписанье права Виркетова на землю его у селе Виркете в старостве Жомойтъскомъ. Его м(и)л(ость), панъ казалъ тыи листы в книги записати, которыи положыл(и) перед его м(и)л(о)стью люди Крожъское волости, на имя: Янушъ Доркгяйтис¹, Янко Юдакайтис¹, Пацъ Моствилайтис¹, которыи листы такъ ся в собе мають [гл.: d056] <...> Право на землю Кгедъминову, на земли пашные Сакше на служъбе г(оспода)рской кн(я)зя великого. Другий листъ тые жъ люди положыли.

      Панъ Станиславъ Яновичъ, староста жомоитский.
      Чоловекъ князя великого Кгедъминъ¹, [арк. 305] штос мало просекъ былъ у десетине тыи земли и не могучы с того особное служъбы служыти, и тое про[се]чене свое покинулъ, и отъ колько лет лежало пусто, то пакъ просилъ насъ тотъ Сакша того просеченя.
      И мы пытали тивуна Петка Монговича а наместника нашого Войтъка, какъ много того просеченя Кгедминова у десяти местехъ. И они перед нами поведили: "Толко тог просеченя всего на пять бочокъ сеченя, а болшей проробити нельзе".
      И мы, досмотревъ з бояры, дали есьмо тое просеченье Кгодминово тому Сакъшы², а онъ маеть с тое земли князю великому тую служъбу служыти, какъ и з ихъ отчыны служыти.
      Псан у Крожахъ, сентебра 3 день, инъдиктъ 10.

¹ Падкрэслена тымі ж чарніламі. ² Першыя літары праўлены, таму можна прачытаць: Чакъшы.

А.Л. Ідэнтыфікацыйны нумар электроннай версіі дакумента: d058 ад 2010.III.14.